Molen 'De Pionier'

'De heer Heidra bood namens zijn directie de heer Bemboom een naam aan op de molen: 'De Pionier'. waarmee uiteraard de heer Bemboom zelf mee bedoeld werd.' (07-05-1975).

 

Molen 'De Pionier' aan wat tegenwoordig de Coevorderweg in Slagharen is.
Molen 'De Pionier' aan wat tegenwoordig de Coevorderweg in Slagharen is.

Beeldbepalende bouwwerken verdwenen uit Slagharen

In de loop der geschiedenis, verdwenen steeds meer beeldbepalende bouwwerken uit Slagharen, zoalscde brug, de kerk en de sluis.

 

Eén van de oudste beeldbepalende bouwwerken uit Slagharen, staat op het terrein van het Attractie- en Vakantiepark Slagharen: een toenmalige korenmolen, nu 'De Pionier'. Het karakteristieke bouwwerk bevindt zich achter de bebouwing aan de Coevorderweg 34 te Slagharen. 

 

De molen is een achtkante stellingmolen met bovenkruier. De molen heeft een stenen voetstuk en een houten bovenstuk met een kap.

 

Bouw van de molen in 1859

De molen werd in 1859 gebouwd door Heinrich Kleine Staarman (een boer, vervener, winkelier en caféhouder uit Slagharen). 'De familie Kleine Staarman was een succesvol ondernemersgezin (èn familie van Henk Bemboom), die in het bezit was van vrijwel de gehele driehoek tussen de Lutter Hoofdwijk, de Dedemsvaart naar Ane en de Zwarte Dijk.

'Het was een korenmolen, een Groningse bovenkruier, waarin vooral rogge werd gemalen. Hieruit kan worden geconcludeerd dat bewoners toen reeds langzaam maar zeker de teelt van raapzaad vaarwel hadden gezegd en waren overgegaan tot de verbouw van rogge.

'Staarman had de molen aan het water gebouwd om de aanvoer van koren te vergemakkelijken. Via een zijkanaaltje, dwars door de langs het kanaal lopende weg, konden kleine bootjes onder in de molen komen. Het zijkanaaltje werd de Meulewiekien genoemd, een naam die in Overijssel nog wel meer voorkomt.'

 

'De Meule van Wildeboer'

In 1902 kocht bakker Piet Wildeboer en zijn zoon Jan de molen en lieten de molen dagelijks volop draaien bij voldoende wind. Het was dan ook niet verwonderlijk dat - zoals de meeste inwoners van Slagharen een bijnaam hadden - ook gesproken werd van ‘de meule van Wildeboer', zo schrijft De Toren in 2007 over de molen.

De molenaar leverde grondstoffen aan diverse bakkerijen in de nabije omgeving en de molen werd zo bekend als 'de meule van Wildeboer'. 

In 1911 werd de molen gemotoriseerd, zodat deze ook bij windstilte kon malen. In 1948 verloren de wieken hun functie. 

 

Henk Bemboom behoudt 'De Pionier'

Henk Bemboom vond het belangrijk dat nog één van de laatste beeldbepalende gebouwen in het dorp Slagharen behouden bleef: In 1972 kocht Henk Bemboom de inmiddels verwaarloosde en in verval geraakte korenmolen...

In september 1974 startte men met de renovatie van de molen. De molen werd in de aanloop naar de heropening in mei 1975 volledig gerestaureerd. Zo werd onder andere de bovenkruier in de originele staat teruggebracht. De kosten van de renovatie werden geschat op circa fl. 200.000 gulden. 

 

In gebruik stelling op 06 mei 1975

Op 06 mei 1975 onthulde de heer Heidra van Monumentenzorg de naam 'De Pionier' en stelde hij de molen officieel weer in gebruik.

Bij wijze van de openingsceremonie werd haver gemalen in de molen voor vier Shetland Pony's van Henk Bemboom. Henk Bemboom bood de Shetland Pony's tijdens de ceremonie aan aan de 4 dochters van de 4 Burgemeesters van Hardenberg van wie hij gedurende de opbouw van zijn bedrijf veel steun had ontvangen. 

 

 

Spanning in Slagharen

In 1988, had de molen onder andere een rol in de kindertelevisie 'Spanning in Slagharen. 

 

Molen 'De Pionier' bezongen 

 

In 1982 bezongen de muzikanten Hank B. Memphis en Gerard Schoonebeek de korenmolen 'De Pionier' in hun lied 'De Molen'. Er werden indertijd video opnames gemaakt bij de molen waarop zij de molen bezingen.

(Zie video hieronder). 

 

 

De Molen

(Gerard Schoonebeek & Hank B. Memphis,1982)

 

In een dorpje staat een molen

Zomaar ergens, langs de straat

Achter bomen, staat het verscholen

Maar geen mens die het ontgaat

 

'T was in 1859

Dat die molen, werd gebouwd

Ja, de mensen waren vlijtig

Maar die molen, die werd oud

 

REFREIN:

Molen, draai maar met je wieken in het rond

Eenzaam sta jij daar nu in het land

Maal al het koren

Het is voor ons gezond

En blijf nu tegen deze tijd bestand

 

Maar de molen werd verlaten

Want het ging nu machinaal

Niemand had het  in de gaten

Men vergat hem helemaal

 

Jaren heeft men er gemalen
Al het koren werd er meel

Ach ik ken noch de verhalen

Maar het zijn er vreselijk veel. 

 

REFREIN:

Molen, draai maar met je wieken in het rond

Eenzaam sta jij daar nu in het land

Maal al het koren

Het is voor ons gezond

En blijf nu tegen deze tijd bestand

 

Na al die regen en vele winters

Was de molen toen verweerd

Maar een jaar of wat geleden

Is hij toch gerenoveerd

 

Want er zijn er maar zo weinig 

Van die molens in ons land

En ons landje zonder molens

Nee, dat is geen Nederland

 

REFREIN:

Molen, draai maar met je wieken in het rond

Eenzaam sta jij daar nu in het land

Maal al het koren

Het is voor ons gezond

En blijf nu tegen deze tijd bestand

 En blijf nu tegen deze tijd bestand

 

1974/ 1975 Renovatie 'De Pionier' in Slagharen.
1974/ 1975 Renovatie 'De Pionier' in Slagharen.

Renovatie

In de winterovergang 2006/ 2007 werd de molen opnieuw ingrijpend gerenoveerd door het bedrijf 'Winkels uit Denekamp'. Op 26 februari 2007 werd met een hoogwerker de kap van de korenmolen weer teruggeplaatst. De toenmalige directie van het Attractie- en Vakantiepark Slagharen had plannen om de molen opnieuw open te stellen voor het publiek: Roelof Kooiker werd door de toenmalige directie aangesteld als parttime molenaar. Het was de bedoeling dat de bezoekers aan het park kennis konden maken met het molenaarswerk en hoe koren in molen wordt gemalen. Deze openstelling zou echter maar van korte duur zijn, al is niet duidelijk waarom.

 

'De Pionier' als onderkomen voor Slagharenmascottes Randy en Rosie

Na de introductie van de Slagharenmascottes 'Randy en Rosie in 2010, is de molen daarna nog enkele jaren gepresenteerd als het onderkomen voor de Slagharenmascottes 'Randy en Rosie'. Toch heeft de molen nooit meer een echte functie gehad. 

 

Rijksmoment

De molen heeft inmiddels de status van Rijksmonument

 

Artikelenarchief

De Pionier

1975 - Heden